درک اهمیت پس‌انداز پول و صرفه‌جویی کودکان را برای زندگی سالم‌تر، شادتر و آرام‌تر آماده خواهد ساخت. تنها مشکل‌تان این است که امور مالی ابدا موضوعات مفرحی نبوده، و اغلب کودکان علاقه‌ای به آموزش در مورد اقتصاد ندارند. به همین منظور چند روش سرگرم‌کننده را برای معرفی مفاهیم مالی و صرفه‌جویی به کودکان‌تان گردآوری کرده‌ایم؛ همچنین چگونگی ادغام مسئولیت‌های مالی در زندگی روزمره با آن‌ها را نشان‌تان خواهیم داد.
اهمیت آموزش صرفه‌جویی به کودکان
فرزندتان مجبور است تا در تمام طول عمر خود با مسائل مالی بی‌شماری دست و پنجه نرم کند؛ آماده‌سازی هوشمندانه آن‌ها نسبت به اتخاذ تصمیمات مهم مالی زندگی‌شان، بستگی به آموزش‌های شما به عنوان والدین کودک دارد. با پایه‌گذاری عادات مالی به کودکان از سن کم، آن‌ها برای رفع چالش‌های مالی رایج در بزرگسالی‌شان، آماده خواهند بود.
با وجود آن‌که اغلب مدارس قواعد اساسی سواد مالی را به دانش‌آموزان یاد نمی‌دهند، بار مسئولیت آموزش این دروس به کلی بر دوش والدین قرار گرفته است. یادگیری شمارش پول خرد در کلاس درس، با دروسی که شما از طریق دریافت پول توجیبی، افتتاح حساب بانکی، و تنظیم بودجه به منظور کمک به کودکتان برای تهیه نیازهایش به آن‌ها می‌آموزید، بسیار فرق می‌کند.
روش‌های سرگرم‌کننده آموزش پس‌انداز به کودکان کم‌سن
آموزش دروس مالی را می‌توان از سنین پیش‌دبستانی آغاز کرد. در ادامه روش‌هایی که به وسیله آن می‌توان کودکان کم‌سن را ترغیب به آموزش پیرامون امور مالی کرد، خدمت‌تان ارائه می‌دهیم.
پیشنهاد مطالعه: پس‌انداز را برای کودکان جذاب کنیم
۱) تظاهر به معامله کردن
می‌توانید با وسایل موجود در خانه، یک فروشگاه یا رستوران فرضی را در خانه‌تان برپا کنید؛ سپس به فرزندان‌تان یک مقدار معین پول تقلبی داده، و آن‌ها را وادار به معامله کنید؛ مانند چالش خرید پنج جنس (که شما تعیین می‌کنید)، یا سه خوراکی با ۲۰ هزار تومان پولی که در اختیارش گذاشته‌اید. برای مرتبط بودن این فعالیت با صرفه‌جویی باید این موضوع را در نظر بگیرید که از یک جنس مانند پنیر، دو مورد با قیمت‌های متفاوت داشته باشید تا کودک بتواند بین خرید یکی از آن‌ها تصمیم‌گیری کند.
معاملات خیالی در منزل، روش خوبی برای تمرین صرفه‌جویی است.
کودکان به وسیله یادگیری نحوه عملکرد معاملات مالی در یک محیط امن (خانه خود)، آمادگی بهتری را در مواجهه با این موارد در دنیای حقیقی خواهند داشت. این روش را می‌توانید از هنگامی که کودکتان وارد دبستان می‌شود، اجرا کنید. پس گرفتن بقیه پول، پرسش قیمت اجناس و حتی چانه‌زنی، موضوعاتی هستند که در حین بازی می‌توانید آن‌ها را لحاظ کنید.
پیشنهاد مطالعه: «خرید عاقلانه: چگونه کودک را به خریداری زرنگ تبدیل کنیم؟»
۲) بازی مونوپلی
بازی‌های تخته‌ای می‌تواند یک روش بسیار عالی و جذاب برای معرفی مفاهیم مالی و آموزش چگونگی برقراری تعادل در خرج و پس‌انداز کردن به کودکان باشد. به وسیله تماشای میزان پولی که در اختیار دارند، کودکان یاد می‌گیرند که چطور از لحاظ بصری با پول ارتباط برقرار کنند. شما همچنین می‌توانید از پول تقلبی نیز برای توضیح پیرامون بودجه خانواده به کودکان بهره ببرید.
پیشنهاد مطالعه: ۹ بازی مالی برای کودکان در دوران قرنطینه
۳) آموزش‌های مالیتان را به صورت بازی دربیاورید
کودکان همواره غرق در رقابتند؛ بنابراین می‌توانید پس‌انداز پول را تبدیل به یک بازی سرگرم‌کننده بسازید. از آن‌ها بخواهید تا ماهیانه یک مقدار معین از پول دریافتی‌شان را پس‌انداز کنند. اگر این کار را به خوبی انجام دادند، از شما جایزه می‌گیرند؛ اگر نه، هیچ چیز اضافه‌ای نصیب‌شان نمی‌شود. شما همچنین می‌توانید محرک‌های دیگری از جمله تماشای فیلم در سینما، یا خرید یک جفت کفش، و هر چیز دیگری که کودکتان را تحریک به «پیروزی» می‌کند، بهره ببرید.
۴) آن‌ها را در روند فروش اجناس خانه‌تان مشارکت بدهید
فروش اجناس بلااستفاده خانه به کودکان کمک می‌کند تا از چگونگی معامله و فروش اجناس مختلف مطلع شوند. آن‌ها می‌توانند قبل از هر معامله با قیمت‌گذاری کالاها و تصمیم‌گیری پیرامون انتخاب فروش اجناس مختلف به شما کمک کنند. به آن‌ها اجازه دهید تا مذاکره کرده، و در بالا رفتن سود فروش‌تان سهیم باشند؛ این امر به آن‌ها می‌آموزد که چطور کالاهای مختلف را بفروشند، و در نهایت حس اعتمادبه‌نفس خاصی نسبت به توانایی‌های خود کسب کنند. امروزه، افراد زیادی در حال فروش اجناس منزل خود در فضاهایی مانند سایت دیوار و شیپور هستند.
۵) تحریک نوجوانان به پس‌انداز
یک روش عالی برای تشویق نوجوانان به پس‌انداز، مشارکت شما با آن‌ها است. به این معنا که، می‌توانید به ازای هر پولی که فرزندان‌تان به عنوان پس‌انداز کنار می‌گذارند، از پول خود به پس‌انداز آن‌ها اضافه کنید. این روش سبب می‌شود تا کودکتان بتواند آمادگی بهتری جهت خرید محصولات گران‌قیمت مانند تلفن همراه یا لپ‌تاپ داشته باشد؛ این امر همچنین به آن‌ها کمک خواهد کرد تا برای هدایایی که به آن‌ها می‌دهید، و همچنین مدت‌زمانی که صرف رسیدن به یک محصول گران‌بها می‌کنند، ارزش بیشتری قائل شوند. برای تشویق بیشتر نوجوانان‌تان برای پس‌انداز می‌توانید از یک روزشمار برای تعیین موعد دست‌یابی به هدف‌شان بهره ببرید.
پیشنهاد مطالعه: «آموزش سواد مالی: افتتاح حساب پس‌انداز»
۶) به فرزندان‌تان اجازه دهید تا خودشان خرید کنند
اعطای پول توجیبی به کودکان می‌تواند به آن‌ها حس خوشایندی از خرید محصولی که شدیدا به آن علاقمندند، بدهد. برای مثال، اگر قصد عزیمت به یک سفر خانوادگی را دارید، از کودکان‌تان بخواهید تا مسئولیت خرید سوغاتی‌های خود را بر عهده بگیرند. این امر سبب می‌شود تا از شر تقاضاهای بی‌شمار آن‌ها برای خرید چیزهای مختلف خلاص شوید؛ از این طریق همچنین به آن‌ها اهمیت خرید کردن به دست خودشان را یاد می‌دهید. به علاوه، اگر خریدها را با پول خود انجام دهند، تصمیم‌گیری‌‌های حاصل از آن به آن‌ها حس واقعی‌تر از تجربه عمل خرید خواهد داد.
برای آموزش صرفه جویی، می توانید به آن‌ها پیشنهاد دهید به میزانی که بتوانند در خریدهایشان صرفه‌جویی کنند یعنی به همان اندازه‌ای که از پول‌شان باقی می‌ماند، شما برابر همان مقدار به آن‌ها پاداش می دهید.
پیشنهاد مطالعه: چرا باید به کودکانمان پول نقد دهیم؟
۷) برای آن‌ها بودجه در نظر بگیرید
به جای در اختیار گذاشتن قلّک به کودکان‌تان بدون راهنمایی کافی، به آن‌ها نشان دهید که چطور پول‌شان را در شاخه‌های مختلف پس‌انداز، خرج، و اهدا تقسیم کنند. با تثبیت این عادات به کودکان‌تان در سن کم، آن‌ها در آینده و در زمانی که با حجم عظیم‌تری از پول سرکار دارند، راحت‌تر برخورد خواهند کرد. شما همچنین می‌توانید از بودجه خودتان به عنوان یک مثال بهره برده، و درصد اختصاص پول به شاخه‌های مختلفی را که به نظرتان برای فرزندتان مناسب می‌آیند، به آن‌ها آموزش دهید. همچنین می‌توانید برای کودکان‌تان اهداف کوتاه و بلندمدت بچینید؛ تا برای مثال آن‌ها یاد بگیرند که چطور به صورت جداگانه برای خرید یک بازی ویدئویی و یک محصول گران‌تر مانند یک دوچرخه، پس‌انداز کنند.
۸) فرزندان‌تان را در جریان امور مالی خانواده خود قرار دهید
هنگامی که همراه با کودکان‌تان به خرید می‌روید، آن‌ها را تشویق کنید تا با شما در روند صرفه‌جویی پول ملحق شوند. برای مثال، به آن‌ها بن‌های تخفیف را داده، و از آن‌ها بخواهید تا در فروشگاه محصولات مناسب را بیابند، و قیمت‌های آن‌ها را با یک‌دیگر مقایسه کنند. اگر در حال خرید پوشاکید، به آن‌ها یک برنامه داده، و آن‌ها را وادار کنید تا با مقداری که تعیین کرده‌اید، به دنبال اجناس موردنیازشان بگردند. مادامی که فرزندان‌تان بزرگ‌تر می‌شوند، آن‌ها را در هنگام پرداخت اقساط و فرایند آن مشارکت دهید. به آن‌ها نشان دهید که پرداخت این موارد به چه شکل است. این موارد روش‌های بسیار خوبی برای راحت‌سازی کودکان با اسناد مالی خواهد بود؛ پیش از آن‌که مجبور شوند تا به دست خودشان آن‌ها را بیاموزند.
۹) با فرزندان‌تان پیرامون امور مالی خود روراست باشید
ارائه یک الگو مناسب به کودکان بهترین روش برای آموزش پیرامون صرفه‌جویی است؛ پس از زمانی که کودکان‌تان به قدر کافی بزرگ شدند، آن‌ها را در امور مالی خانواده شرکت دهید. چه در مورد هزینه کرایه خانه‌تان با همسرتان صحبت کنید، چه در مورد عملکرد مالیات، سعی کنید تا فرزندان‌تان نیز بخشی از مکالمات مالیتان باشند. به اشتراک گذاشتن مقدار حقوق‌تان نیز کار بدی نیست. البته به فرزندان‌تان توضیح دهید که نباید مقدار حقوق‌تان را نزد دیگران جار بزنند؛ تنها مهم است که کودکان‌تان ماحصل سخت‌کوشی و کارتان را بفهمند. افزایش حقوق یا ارتقای درجه‌تان را نیز با فرزندان‌تان جشن بگیرید. با این روش آن‌ها می‌فهمند که درآمدتان چطور بر کل خانواده تاثیر می‌گذارد.
چه در حال استفاده از بن‌های تخفیفی در فروشگاه باشید، چه در حال پرداخت قبوض به وسیله تلفن همراه‌تان، به کودکان‌تان اجازه دهید تا فرایند آن را مشاهده کنند. به سوالات آن‌ها پاسخ داده، و دلایل تصمیمات مالیتان را به آن‌ها توضیح دهید. به کودکان‌تان نشان دهید که می‌توانند هر سوالی که پیرامون مسائل مالی داشته‌اند، از شما بپرسند. همچنین هرگز از اعتراف به خطاها‌ی مالیتان واهمه نداشته باشید؛ زیرا این اعترافات درس عبرتی برای آن‌ها می‌شود؛ تا بتوانند از خطای مشابه شما پرهیز کنند.
پیشنهاد مطالعه: چگونه در زمان مشکلات مالی با کودکان صادق باشیم؟
ممکن است در پایان این مطلب با خود فکر کنید که بعضی از این روش‌ها سرگرم کننده به نظر نمی‌رسد. فراموش نکنید، در تمام اوقاتی که شما با کودکتان وقت صرف می‌کنید، به او احساس عشق، مهم بودن و سروکله زدن با مسائل بزرگسالی را هدیه می‌دهید و این برای او لذت بخش است، ضمن آن که با انجام این کار، عزت نفس و اعتمادبه‌نفس کودک را نیز افزایش می‌دهید.
بیشتر بخوانید:
آموزش بودجه‌بندی به کودکان (بخش اول)
آموزش نکات پایه‌ای سرمایه‌گذاری به کودکان
چگونه رویاهایمان را محقق کنیم؟ (زندگی افراد موفق، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری)
